Ուռուցքը հյուսվածքի զանգված է, որը ձևավորվում է աննորմալ բջիջների կուտակումով: Ուռուցքային բջիջները աճում են, չնայած դրանք մարմնին պետք չեն, և ի տարբերություն նորմալ հին բջիջների, նրանք չեն մահանում: Ուռուցքը` որպես հիվանդություն, հայտնի է վաղուց, այնուամենայնիվ, նրա ծագման վերաբերյալ միասնական կարծիք չկա: Շատ հեղինակներ որպես ուռուցքի առաջացման պատճառ նշում են գործոններ, որոնք ունակ են նորմալ բջիջը ուռուցքայինի վերափոխելու: Դրանք կոչվում են կանցերոգեն կամ բլաստոմոգեն գործոններ և լինում են ֆիզիկական, քիմիական և կենսաբանական բնույթի:
Ուռուցքները լինում են բարորակ և չարորակ: Բարորակ ուռուցքներին բնորոշ է տարածուն (էքսպանսիվ) աճը, որի հետևանքով ճնշվում, երբեմն հետաճում են հարևան հյուսվածքները: Չարորակ ուռուցքները (քաղցկեղ) ներաճում են շրջապատող հյուսվածքների մեջ և քայքայում դրանք: Նման դեպքերում արյան անոթները վնասվում են, և նրանց մեջ կարող են թափանցել ուռուցքային բջիջներ, որոնք այնուհետև, արյան կամ ավշի հոսքով տարածվելով օրգանիզմում, կարող են տարբեր օրգաններում և հյուսվածքներում առաջացնել ճյուղավորումներ (մետաստազներ):
Ուռուցքներ են նկարագրվել ոչ միայն կենդանիների բոլոր դասերի և տեսակների, այլև բույսերի մոտ՝ չնայած վերջիններիս ուռուցքներն իրենց կենսաբանական էությամբ տարբերվում են կենդանիների ուռուցքներից։
Պատճառներ
Տարբեր երկրներում քաղցկեղով հիվանդացությունը միատեսակ չէ. օրինակ՝ թոքերի քաղցկեղը բավականին հաճախ հանդիպում է Անգլիայում, բերանի խոռոչի, լեզվի և լնդերի քաղցկեղը՝ Հնդկաստանում, Պակիստանում և նրանց հարևան երկրներում, որը բացատրվում է այդ երկրներում պղպեղաբույս ծամելու վտանգավոր սովորույթով։ Այսպիսով, հիվանդացությունը որոշակիորեն կախված է շրջակա միջավայրի գործոնների ազդեցությունից։ Գործնականում բոլոր երկրներում, ըստ հաճախության, 1-ին տեղը գրավում Է ստամոքսի, այնուհետև թոքերի քաղցկեղը, որից հետո՝ արգանդի և կաթնագեղձի (կանանց մոտ), ապա կերակրափողի քաղցկեղը (տղամարդկանց մոտ)։ Վաղուց հաստատվել է, որ մի քանի մասնագիտությունների բնագավառում աշխատողների մոտ կարող Է առաջանալ քաղցկեղ, որի պատճառն այս կամ այն քիմիական նյութի հետ երկարատև շփումն է։ Այսպիսով, ուռուցքները կարող են առաջանալ տարբեր (քիմիական, ֆիզիկական, կենսաբանական) գործոնների ազդեցություններից։
Առաջացում և ախտանիշեր
Ուռուցքների առաջացումն ընթանում Է աստիճանաբար՝ մի քանի փուլերով։ Դրանք են՝
1. Ուռուցքային բջիջների ներթափանցումը անոթների մեջ, 2. արյան կամ ավշի հոսքով դրանց տարածումը, 3. նոր տեղում փոխադրված բջիջների աճումը՝ ուռուցքային հանգույցի առաջացմամբ։
Ընդունված է, որ սկզբնական շրջանում քաղցկեղն ախտանշաններ չունի։ Հայտնի է, որ մեծ մասամբ քաղցկեղի սկզբնական շրջանում տանջող ցավերը, ջերմաստիճանի բարձրացումը և անհանգստություն պատճառող մյուս ախտանշանները բացակայում են։ Սակայն գրեթե միշտ հիվանդության աննշան երևույթներն առկա են, որոնք կասկածի տեղիք են տալիս։ Ստամոքսի ախտանիշերից են օրինակ՝ հիվանդի ինքնազգացողության վատացումը, ախորժակի կայուն անբացատրելի նվազումը, կերակրից բավարարվածության զգացման բացակայությունը, սրտխառնոցի զգացում։ Ուժեղ ցավերը, խիստ նիհարելը և արտահայտված ընդհանուր թուլությունը վկայում են հիվանդության ուշ շրջանի մասին։
Կանխարգելում
Մթնոլորտային օդի աղտոտվածության նվազեցման աշխատանքները, ծխելու դեմ պայքարը, արտադրական գործընթացի հերմետիկացումը և անթափոն տեխնոլոգիան կանխում են աշխատողների շփումը վնասակար նյութերի հետ և նպաստում թոքերի քաղցկեղի կանխարգելմանը։ Ներքին այրման շարժիչների կատարելագործումը, ջեռուցման համակարգերում վառելանյութի այրման ռացիոնալացումը, կոքսաքիմիական նավթավերամշակման և մետաղագործական արդյան մեջ տեխնոլոգիայի կատարելագործումը նպաստում են քիմիական ուռուցքածին նյութերի թափոնների նվազմանը։ Ուստի մեծ նշանակություն ունեն կանոնավոր կանխարգելիք զննումները, բնակչության դիսպանսերացումը
Ինչ է սելեկցիան: Selection բառը անգլերենից թարգմանաբար նշանակում է «ընտրություն», սելեկցիան ՝ ընտրասերում: Այն գիտություն է, որը զբաղվում է տարբեր օրգանիզմների, բնության մեջ գոյություն ունեցող տեսակների բարելավմամբ, կենդանիների նոր ցեղատեսակների, բույսերի նոր սորտերի և բակտերիաների նոր շտամների ստեղծմամբ։
Սելեկցիան մշակում է բույսերի և կենդանիների ժառանգական հատկանիշների վրա ներգործելու եղանակներ՝ մարդու համար այն անհրաժեշտ ուղղությամբ փոփոխելու նպատակով։ Այլ կերպ ասած ՝ հենց սելեկցիայի շնորհիվ է, որ մարդիկ կարողացել են դարեր շարունակ ստանալ բույսերի նոր ՝ ավելի բերքատու տեսակներ եւ կենդանիների նոր ՝ ավելի մսատու, կաթնատու կամ այլ տեսակներ, որոնք մարդիկ ավելի նպատակահարմար են համարում իրենց կենսագործունեության համար:
Ինչ կլիներ, եթե չլիներ սելեկցիան՝ կաղամբն այլ տեսք կունենար, եգիպացորենը՝ ոչ այնքան մեծ հատիկներով ու համեղ, կենդանիներից ու թչուններից շատերը՝ ոչ այնպիսին, ինչպիսին կան:
Եւ այսպես, բույսերի սելեկցիայի հիմնական նպատակն է ստանալ բարձր բերքատվության սորտեր։ Բույսերի սելեկցիայի մեթոդներն են՝ ընտրությունը, հիբրիդացումը, և հետերոիզը:
նույն կերպ եւ կենդանիների պարագայում՝ տարբեր մեթոդներով մարդիկ փորձում են ստանալ նոր ցեղատեսակներ, որոնք ավելի արդյունավետ կլինեն:
Ստացվում է՝ սելեկցիան մեծ դեր ունի բնակչությանը պարենամթերքով ապահովելու գործում։
Հասարակ սելեկցիայի և ընտելացման միջոցով մարդկությունն արդեն նեոլիթի ժամանակաշրջանում ուներ գրեթե բոլոր ժամանակակից պարենային բույսերի մշակովի ձևերը և ընտանի կենդանիները։
Բույսերի և կենդանիների անհատական ընտրության հիմքում ընկած են գենետիկական պատկերացումները։ Այդ հիմքով են արվում հիբրիդացումն ու խաչասերումը: Գենետիկայի զարգացման շնորհիվ են ստեղծվել եգիպտացորենի, վարունգի, լոլիկի, ճակնդեղի, խոշոր եղջերավոր կենդանիների և թռչունների խառնացեղերի հիբրիդներ ու արհեստական մուտացիաներ։
Իսկ ամենապարզ պատկերացումը սելեկցիայի առաձնահատկությունների մասին տալիս է «Ոսկե ցլիկ» ֆիլմը, որտեղ պայքար է գնում հատուկ ցեղատեսակի ցլիկի համար:
2. Հետևյալ համանուններով կազմե′ք նախադասություններ:
Անարգել Նա անարգել մտավ մարդկանց ամբոխը: (առանց արգելքի)
Նա անարգեց իր ընկերոջը: (վիրավորել)
Հոտ Նրանցից ամեն մեկը զգում էր հաղթանակի հոտը: (բույր)
Ոչխարների հոտը սարերից իջնում էին դեպի գյուղ: ( Ոչխարների հոտ )
Գոլ Ասում են, որ գոլ ջուրը առողջարար է օրգանիզմի համար: ()
Ֆուտբոլիստները գոլ հարվածեցին և հաղթանակ տարան: ()
Գունդ Զինվորների գունդը պատրաստ սպասում էր հրամանատարին: ()
Նա թղթերից գունդ էր պատրաստել մաթեմատիկական առարկայի համար: ()
3.Գրեցե′ք մեկ հոմանիշ, մեկ հականիշ տրված բառերի համար:
Կեղծավոր – հաճոյասեր, երկերեսանի (անկեղծ)
Կարծր – պինդ, ամուր (փխրուն)
Քնքուշ – մեղմ (կոպիտ, բիրտ)
Ծածուկ – գաղտնի ( բաց, ակնհայտ)
Մոլեգին — վայրագ, խելահեղ ( հանգիստ)
4.Որտեղ հարկավոր է, գրեցե′ք մեծատառերով:
Վահագն Վիշապաքաղ, Սուրբ Հեղինեի կղզի, Կենտրոնական Ասիա, Խաղաղության համաշխարհային կոմիտե, Աշոտ Բռնավոր, Իրանի Իսլամական Հանրապետություն, Ախուրյան գետ, Հայկական Պար լեռնաշղթա, Դավիթ Անհաղթ, Գևորգյան ճեմարան:
5.Դարձվածքների իմաստները գրեցե′ք մեկ բառով:
Ոտքերն ընկնել — խնդրել, ոտքից գլուխ — ամբողջովին, ճակատը պարզ — հպարտ, ծաղիկ հասակ — երիտասարդ, արյունը գլխին խփել — զայրանալ, սիրտ առնել — համարձակվել, քամի անել — ստել:
On December 12, 1936, the opening of the Moscow Cinema took place with the screening of Pepo, the first Armenian sound film. At one time, the Poghos-Petros Church was replaced by a cinema. (1936 թվականի դեկտեմբերի 12-ին հայկական առաջին հնչյունային ֆիլմի՝ Պեպոյի ցուցադրումով տեղի ունեցավ «Մոսկվա» կինոթատրոնի բացումը: Մի ժամանակ Պողոս-Պետրոս եկեղեցին էր կինոթատրոնի փոխարեն:)
1930s The church was destroyed. In place of Poghos-Petros, the building of the Yerevan Cinema, which was later renamed «Moscow», is located in Charles Aznavour Square. The architects of the building were Tiran Yerkanyan and Gevorg Kochar. The building has been rebuilt many times since 1960. The facade of the building is decorated with sculptures made on the themes of famous Soviet films — «Pepo», «David Bek», «Sayat-Nova», as well as «Par»(Dance) and «Bem»(Stage) symbolic sculptures. (1930-ական թթ. եկեղեցին քանդվեց: Պողոս-Պետրոսի տեղում բարձրացավ Երևանի կինոթատրոնի շենքը, որը հետո կոչվեց «Մոսկվա» անունով, որը գտնվում է Շառլ Ազնավուրի հրապարակում: Շենքի ճարտարապետներն էին Տիրան Երկանյանը և Գևորգ Քոչարը: Կառուցումից հետո շենքը բազմիցս վերակառուցումների է ենթարկվել՝ 1960 թվականին: Շենքի ճակատը զարդարված է հայտնի խորհրդային ֆիլմերի թեմաներով կատարված խորաքանդակներով՝ «Պեպո», «Դավիթ Բեկ», «Սայաթ-Նովա», ինչպես նաև «Պար» և «Բեմ» խորհրդանշական քանդակներով:)
After the privatization of the cinema, it was closed for a year, reopened in 2000. in September. It has four halls. Large «Red Hall» (491 seats), small — «Blue Hall» (350 seats), VIP (35 seats), «Red» small hall (49 seats) and large »Blue Hall». The fountain near the cinema was renovated and reopened In 2010. (Կինոթատրոնի սեփականաշնորհումից հետո այն մեկ տարով փակվեց և վերաբացվեց 2000թ. սեպտեմբերին: Ունի չորս դահլիճներ. մեծ «Կարմիր դահլիճ» (491 նստատեղ), փոքր — «Կապույտ դահլիճ» (350 նստատեղ), VIP (35 նստատեղ), «Կարմիր» փոքր դահլիճ (49 նստատեղ) և մեծ «Կապույտ դահլիճ»։Կինոթատրոնին հարակից շատրվանը վերանորոգվեց և վերաբացվեց 2010 թվականին:)
Երևանի Կամերային թատրոն
The Yerevan Chamber Theater was officially opened on December 15, 1981. In 1981, the theater had a comfortable building and the Jazz Trio of the Chamber Theater was founded under the leadership of Artashes Kartalyan, whose music spiced up the theater’s performances. (Երևանի Կամերային թատրոնը պաշտոնապես բացվել է 1981 թվականի դեկտեմբերի 15-ին: 1981 թվականին թատրոնն ուներ հարմարավետ շենք և թատերախումբ նաև հիմնվեց Կամերային թատրոնի ջազ-տրիոն՝ ԱրտաշեսՔարթալյանի գլխավորությամբ, որի երաժշտությամբ համեմվում էին թատրոնի ներկայացումները։)
Նպատակը՝ Ժամանակակից տեխնոլոգիաների միջոցով սովորողների հետ պատմական կարեւորության հարցեր քննարկել։
Ի՞նչ է Google Doodle-ը․ այն Google-ի գլխավոր էջում պատկերվող լոգոյի ժամանակավոր փոփոխությունն է՝ որեւէ տոն, իրադարձություն կամ անհատ կարեւորելու համար։
Առաջադրանք
Ստեղծիր Մեսրոպ Մաշտոցին նվիրված Google Doodle
Ընտրիր խորհրդանիշներ, գույներ, պատկերներ, որոնցով ստեղծելու ես թեմատիկ Google Doodle-ը
Удивитeльнo, нo нe тoлькo этa мыcль, нo и мнoгиe дpугиe из выcкaзывaний Apиcтoтeля aктуaльны пo ceй дeнь. Дaвaйтe пpoйдeмcя пo caмым интepecным из них.
1. Coзидaниe вaжнee нaкoпитeльcтвa
Apиcтoтeль гoвopил, чтo нacтoящий cмыcл жизни нe в тoм, чтoбы зapaбoтaть кaк мoжнo бoльшe и пpиoбpecти ceбe дopoгиe вeщи. Cмыcл в тoм, чтoбы пoлучaть удoвoльcтвиe oт тoгo, чeм ты зaнимaeшьcя. Мы пpихoдив в миp для пoлучeния пoзитивнoгo oпытa, a тaкжe для coздaния чeгo-тo пoлeзнoгo для будущeгo пoкoлeния. Нe фaкт, чтo вaши дoмa, мaшины и квapтиpы, ocтaвлeнныe дeтям, пpинecут им peaльную пoльзу. Нaкoплeния мoгут иcчeзнуть в мгнoвeниe oкa. A вoт знaния, oпыт, oткpытия, мудpocть, любoвь, cчacтьe — этo имeeт кудa бoльшую цeннocть.
2.Нe дeлaй дoбpa, ecли ждeшь oтвeтнoй peaкции
Кaк чacтo нaм былo oбиднo, кoгдa мы пoмoгaли людям, a oни в oтвeт плaтили нaм нeблaгoдapнocтью. Этo пpoиcхoдилo тoлькo пoтoму, чтo мы питaли лoжныe oжидaния пo пoвoду дpугих людeй, мы нe дeлaли им дoбpo бecкopыcтнo. Пo мнeнию жe Apиcтoтeля, нacтoящee ДOБPO дeлaeтcя oт чиcтoгo cepдцa, c пoлнoй caмooтдaчeй и иcкpeнним жeлaниeм чeлoвeку caмoгo хopoшeгo.
«Вeликoдушнoгo чeлoвeкa oтличaeт тo, чтo oн нe ищeт выгoды для ceбя, нo c гoтoвнocтью дeлaeт дoбpo дpугим» — гoвopил филocoф. A зaтeм дoбaвлял, чтo
cмыcл жизни кaждoгo — CЛУЖИТЬ ЛЮДЯМ И ДEЛAТЬ ДOБPO.
3.Нe cидитe бeз дeлa
«Жизнь тpeбуeт движeний», — cпpaвeдливo зaмeчaл вeликий филocoф, имeя ввиду нe тoлькo духoвнoe paзвитиe, нo и paзвитиe физичecкoe. Ужe в дpeвнocти Apиcтoтeль знaл, чтo здopoвый дух и яcныe мыcли мoгут жить тoлькo в здopoвoм кpeпкoм тeлe.
4.Избaвьтecь oт нeгaтивa
Cчacтьe — этo нe пocтoянныe удoвoльcтвия, пpaздники и oтдых. Cчacтьe — этo oтcутcтвиe в жизни нeпpиятных людeй, cитуaций и мыcлeй. Вeдь дaжe caмыe бoгaтыe люди, кoтopым вce пoзвoлeнo, cтpaдaют дeпpeccиeй. Oтcюдa и apиcтoтeлeьвcкaя фopмулa cчacтья: избaвьтecь oт вceгo, чтo дeлaeт вac нecчacтным, coздaйтe cвoю идeaльную жизнь бeз нeгaтивa!
5.Мopaль вaжнee умa
Этoт aфopизм гoвopит o тoм, чтo пpoгpecc чeлoвeчecтвa зaключaeтcя нe тoлькo в пoлучeнии и нaкoплeнии знaний, a в улучшeнии cвoeй души, ecли хoтитe. Чeм бoльшe будeт в людях милocepдия, cocтpaдaния, эмпaтии, тeм цивилизoвaннee будeт oбщecтвo.
6.Paвняйcя нa лучших
Пoмoгaть cлaбым, кaк нac учили в шкoлe, кoнeчнo, хopoшo, oднaкo, ecли вы хoтитe пo-нacтoящeму дocтичь нeбывaлых вepшин в кapьepe или бизнece, бepитe пpимep c тeх, ктo лучшe вac. Нe нужнo oглядывaтьcя пo cтopoнaм и oпacaтьcя ocуждeния oкpужaющих, нe бoйтecь вызвaть зaвиcть или oбиду у близких, paвняйтecь нa тeх, ктo лучшe, умнee и уcпeшнee вac. Этo cкaзaл Apиcтoтeль.
Ну и в зaключeнии, нaпoмним eщe oдну мудpую мыcль Apиcтoтeля, кoтopый гoвopил, чтo нaшe пoвeдeниe фopмиpуeт нaш хapaктep. Этo знaчит, чтo мы вceгдa мoжeм чтo-тo измeнить в cвoeм пoвeдeнии и жизни.
Ձեռք առնել-ծաղրի առարկա դարձնել Ձեռք բերել-մի բանի տիրանալ Ձեռք կարկատել- Ձեռքերը լվանալ-պատասխանատվությունը իր վրայից գցել Ձեռքը տալ-ձեռնտու Ձեռքերը մոտեցնել-հանդուգն քայլ անել Ձեռքից գնալ-կործանվել, կորցնել Ձեռքին նայել-հացը մեկ ուրիշից ստանալ Ձեռքը բռնել- արգելել ինչ-որ բան անել Ձեռքով անել-ողջունել Ձեռք պահել-կանգնեցնել
Նա ձգվեց, մի ճաշացանկ հանեց մուտքի դռան մոտ գտնվող կանգնակից ու տվեց ինձ։ Հաստատ չեմ կարող՝ ասել լույսից էր, թե այդքան երկար մեքենա վարելու հետևանքով առաջացած իմ հոգնածությունից, բայց կարող եմ երդվել, որ ճաշացանկի շապիկի տառերը տարրալուծվեցին ու կրկին հայտնվեցին, երբ նայեցի դրանց։
«Ես պետք է որ, իսկապես, հոգնած լինեի»,- մտածեցի՝ ճաշացանկը դնելով սեղանին։
Քեյսին գրպանից հանեց պատվերները նշելու մի փոքրիկ նոթատետր։
-Ձեզ համար խմելու ինչ-որ բան չբերեմ մինչ, աչքի կանցկացնեք ճաշացանկը,- ասաց նա։
Ես մեկ բաժակ կիտրոնով ջուր պատվիրեցի, և նա գնաց բերելու։
2.Կազմե՛լ նոր բարդ բառեր ՝ տրված բառերի առաջին բաղադրիչը դարձնելով վերջին բաղադրիչ։
Ճաշացանկ-նախաճաշ,
Հուսահատ-կիսահույս
Կիսալուսին-խաղակես, դարակես
Սպիտակաթույր-ձյունասպիտակ, կաթնասպիատակ
Հաշվապահ-հանրահաշիվ, վերջնահաշիվ
Անձնակազմ-վեհանձն
3․Փոխել տրված նախադասության դերբայական դարձվածի շարադրությունը և կետադրել։
Ես մի որոշ ժամանակ լուռ նստեցի՝ չիմանալով ինչ պատասխանել։
Ես, չիմանալով ինչ պատասխանել, մի որոշ ժամանակ լուռ նստեցի։
Չիմանալով ինչ պատասխանել՝ ես մի որոշ ժամանակ լուռ նստեցի։
